อำเภอปากเกร็ด, นนทบุรี

 

วัดกู้  ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ตำบลบางพูด ห่างจากอำเภอปากเกร็ดไปทางด้านทิศเหนือประมาณ 3 กม. เป็นบริเวณที่เรือพระที่นั่งของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระมเหสีในรัชกาลที่ 5 ได้ประสบอุบัติเหตุ เรือล่มสิ้นพระชนม์ วัดนี้สร้างในสมัยพระยาเจ่ง อพยพครอบครัวมอญเข้ามาในสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรีเป็นวัดที่สร้างด้วยศิลปแบบมอญ มีพระตำหนักสร้างเป็นอนุสรณ์สถานที่สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์สิ้นพระชนม์เพราะเรือล่ม แล้วอัญเชิญพระศพมาไว้ที่วัดนี้ชั่วคราวมีพระพุทธไสยาสน์ที่เป็นพระนอน ขนาดใหญ่ ความยาว 21 วา 2 ศอก มีศาลพระนางเรือล่ม (พระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์) ซึ่งจำลองแบบจากศาลาจตุรมุขของพระราชวังบางปะอิน มีพระบรมรูปเท่าพระองค์จริงประทับยืน นอกจากนั้นยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนังแบบมอญ เป็นภาพเขียนสีน้ำมันอยู่ด้านในของพระอุโบสถหลังเก่า ซึ่งเขียนเคียงคู่กับพระอุโบสถหลังใหม่ เป็นเรื่องราวพุทธประวัติ และที่ด้านหลังของพระนอนองค์ใหญ่นี้ เป็นที่เก็บเรือพระที่นั่งของพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ที่อัปปางซึ่งชาวบ้านได้กู้เรือมาเก็บไว้ที่วัดกู้แห่งนี้ การเดินทางสามารถเดินทางโดยรถยนต์ จากท่าน้ำอำเภอปากเกร็ดเลี้ยวซ้ายซอยวัดกู้มา ตามถนนสุขาประชาสรรค์ ผ่านวัดบางพูดนอก สวนทิพย์ ห้องอาหารศรีไทยเดิม รวมระยะทางประมาณ 3 กม. จะเห็นวัดกู้อยู่ด้านซ้ายมือ และจะเช่าเรือจากท่าน้ำ อำเภอปากเกร็ดแล่นมาทางเหนือใช้เวลาประมาณ 10 นาที จะเห็นท่าน้ำวัดกู้อยู่ทางขวามือ -----------------------------------------------------------------  เกาะเกร็ด  เป็นเกาะขนาดใหญ่กลางแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นชุมชนที่เจริญมาตั้งแต่ปลายสมัยอยุธยา วัดต่าง ๆ ที่สร้างขึ้นบนเกาะเป็นโบราณสถานที่สวยงาม สร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายทั้งสิ้น มีฐานะเป็น ตำบลแบ่งเขตการปกครองเป็นหมู่บ้านรวมทั้งสิ้น 7 หมู่บ้านเกาะเกร็ดเกิดขึ้นจากการขุดคลอง ลัดลำน้ำเจ้าพระยาตรงส่วนที่เป็นแหลมยื่นไปตามความโค้งของแม่น้ำเจ้าพระยา ในสมัยพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระแห่งกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 2265 เรียกคลองนี้ว่า"คลองลัดเกร็ดน้อย" ต่อมากระแสน้ำได้เปลี่ยนทิศทาง ทำให้คลองขยายกว้างขึ้นเพราะถูกความแรงของกระแสน้ำเซาะตลิ่งพัง จึงกลายเป็นแม่น้ำและเกาะเกร็ดมีสภาพเป็นเกาะเช่นปัจจุบัน -----------------------------------------------------------------  วัดปรมัยยิกาวาส  ตั้งอยู่ตำบลเกาะเกร็ด เยื้องท่าเรือสุขาภิบาลปากเกร็ดไปทางใต้ประมาณ 1 กม. และอยู่ตรงข้ามกับท่าเรือ วัดสนามเหนือเป็นพระอารามหลวงชั้นโทชนิดราชวรวิหาร สร้างแบบรามัญ เดิมวัดนี้เป็นวัดเก่าชื่อวัดปากอ่าว ในสมัยรัชกาลที่ 5 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์ใหม่ทั้งวัดและโปรดให้สร้างพระเจดีย์รามัญ บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระราชทานนามวัดปรมัยยิกาวาส เนื่องจากศิลปการสร้างมีลักษณะแบบมอญ พระเจดีย์ทุกองค์สร้างแบบมอญ และพระพุทธรูปพระประธานในโบสถ์สลักด้วยหินอ่อนแบบมอญด้วย จึงเรียกกันว่า "วัดมอญ" ภายในวัดมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง และบานประตูหน้าต่างโบสถ์ประดับลายปูนปั้นสวยงาม ----------------------------------------------------------------- ศูนย์วัฒนธรรมพื้นบ้านชาวมอญ ตั้งอยู่ที่ด้านซ้ายของวัดปรมัยยิกาวาส ห่างจากวัดประมาณ 100 เมตร เป็นสถานที่แสดง ภาชนะเครื่องปั้นดินเผาแบบรามัญรูปทรงต่าง ๆ ฝีมือประณีตสวยงามเช่น หม้อน้ำ นอกจากนี้ยังมีการแสดงวิธีการปั้นและจำหน่ายสินค้าเครื่องปั้นดินเผาด้วย เปิดให้ชมทุกวัน -----------------------------------------------------------------  หมู่บ้านเครื่องปั้นดินเผา  ตั้งอยู่บริเวณสองข้างทางเดินรอบเกาะเกร็ดทั้งด้านซ้าย และด้านขวาของวัดปรมัยยิกาวาส เป็นหมู่บ้านที่ทำเครื่องปั้นดินเผาภาชนะของใช้ในชีวิตประจำวัน แบบมอญ และจำหน่ายสินค้าที่ระลึก เช่น กระถาง ครก โอ่งน้ำ ฯลฯ แหล่งใหญ่และเก่าแก่ของจังหวัดนนทบุรี สามารถจะชมขั้นตอนต่าง ๆ ในการทำเครื่องปั้นดินเผาตั้งแต่การเตรียมดินจนถึงวิธีการนำเข้าเตาเผา -----------------------------------------------------------------  วัดเสาธงทอง ตั้งอยู่ที่ตำบลเกาะเกร็ด เป็นวัดโบราณเดิมชื่อ วัดสวนหมาก ศิลปสมัยอยุธยา ที่มีเจดีย์ ย่อมุมสิบสองขนาดใหญ่อยู่หลังโบสถ์ เป็นเจดีย์ที่สูงที่สุดในเขตอำเภอปากเกร็ด ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ มีเจดีย์องค์เล็กเป็นเจดีย์ บริวารโดยรอบอีก 2 ชั้น ด้านข้างโบสถ์มีเจดีย์องค์ใหญ่อีก 2 องค์ องค์หนึ่งเป็นเจดีย์ทรงระฆังกลมอีกองค์หนึ่งมีรูปแปลกมีฐานเหลี่ยม องค์ระฆังทำเป็นทรงกลมสูง ภายในโบสถ์มีลายเพดานสวยงามมาก เป็นลายทองเขียนลาย กรวยเชิงอย่างงามพระประธานเป็นพระปางมารวิชัย ปูนปั้น ขนาดใหญ่องค์หนึ่งในจังหวัดนนทบุรี คนมอญเรียก วัดนี้ว่า "เพ๊ยะอาล๊าต" -----------------------------------------------------------------  วัดแสงสิริธรรม เดิมชาวบ้านเรียกว่า "วัดขวิด" ตั้งอยู่ที่ บ้านลาดสิงห์ ต.ท่าอิฐ ติดริมแม่น้ำเจ้าพระยา ห่างถนนรัตนาธิเบศร์เพียง 3 กม.เศษๆ ช่วงระหว่างสี่แยกบางบัวทองกับสะพานพระนั่งเกล้า เส้นทางรถยนต์ เข้าทางซอยท่าอิฐ จนสิ้นสุดรถเมล์สาย 18 และเข้าไปอีกเล็กน้อยนประมาณ 1.5 กม. สร้างเมื่อ พ.ศ. 2327 ตรงกับตอนต้นรัชสมัยพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก พร้อมกับการสร้าง กรุงเทพมหานคร แต่เมื่อพิจารณาดูดโบราณสถานรอบวัด เช่น พระอุโบสถหลังเก่า และใบเสมาหิน สันนิษฐานว่าจะมีวัดมาตั่งแต่สมัยอยุธยา เรียกว่า "วัดขวิด"  ต่อมาใน พ.ศ. 2334 ในสมัย ร.1 วัดขวิดได้รับพระราชทานวิสุงคามวาสี และเปลี่ยนชื่อเป็น "วัดแสงสิริธรรม" ตั้งแต่นั้นมา ต่อมาเมื่อวัดได้ชำรุดลงเจ้าสัวเนียม พ่อค้าเชื้อสายจีนจากบางกอก ได้มาเป็นแม่กองคุมการเผาอิฐ เพื่อนำไปสร้างศาสนสถานทั่วพระนคร จึงได้ทำการบูรณะปฏิสังขรณ์วัดขึ้นใหม่อีกครั้งหนึ่ง ครั้งนี้ได้บูรณธพระอุโบสถ (หลังเก่าที่มีมาแต่สมัยอยุธยา ได้บูรณะในสมัย ร.1) ได้ประดับปูนปั้นแบบจีนตามประตู หน้าต่างพระอุโบสถ ซึ่งเป็นแบบพระราชนิยมในสมัยนั้น การบูรณะมีขึ้นเมื่อ พ.ศ.2388 ในรัชสมัยร.3 นอกจากนี้มีการสร้างพระเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่ พระอุโบสถหลังเก่า ซึ่งปัจจุบันร้างและอยู่ในสภาพที่ชำรุดทรุดโทรมมาก (เจ้าอาวาสบอกกับThai-Tour.com ว่า ปัจจุบัน ทางกรมศิลปากรได้เข้ามารับผิดชอบแล้ว ส่วนตัวแล้วผมยังไม่อยากให้บูรณะเลย เพราะของเก่าดูขลังและมีคุณค่ามากกว่า) ลักษณะทางสถาปัตยกรรมเป็นศิลปะอยุธยาตอนปลายและรัตนโกสินทร์ตอนต้น ภายในพระอุโบสถมีภาพจิตรกรรมลบเลือนไปมากแล้ว อาคารไม้ยังคงเหลือสภาพสมบูรณ์อยู่บ้าง ได้แก่ กุฎิเรือนไม้สักทรงไทยเดิม 1 หลังโบราณวัตถุที่สำคัญ ได้แก่ ใบเสมาเป็นหินทรายแดง, พระประธานหน้าตักกว้าง 2.75 เมตร เป็นปูนปั้นลงรักปิดทอง ทั่งสองอย่าง เป็นศิลปะสมัยอยุธยาตอนปลาย, พระพุทธรูปสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ได้แก่ พระพุทธรูปประทับยืน ปางห้ามพยาธิ 2 องค์ หล่อด้วยสัมฤทธิ์ มีขนาดสูง 2 เมตร พระพุทธรูปทที่เป็นที่นับถืออย่างมากในวัดได้แก่  พระพุทธรูปประทับนั่ง ปางมารวิชัย ขนาด 48 ซ.ม. หล่อด้วยสัมฤทธิ์ และลงรักปิดทอง ชาวบ้านเรียกว่า "หลวงพ่อดำ" เคยสูญหายและถูกขโมยไปหลายครั้งแล้วแต่ก็ได้คืนทุกครั้ง ทำให้เชื่อว่า หลวงพ่อดำ เป็นพระทรงฤทธานุภาพ พระปางสมาธิขนาดใกล้เคียงกับหลวงพ่อดำ เชื่อกันว่าแกะสลักด้วยไม้แล้วลงรักแดง จึงเรียกว่า "หลวงพ่อแดง" -----------------------------------------------------------------  วัดชลประทานรังสฤษดิ์ ตั้งอยู่ที่ตำบลบางตลาด อำเภอปากเกร็ด ริมถนนสายนนทบุรี- ห้าแยกปากเกร็ด เป็นวัดใหม่ที่มีศิลปการสร้าง อย่างงดงาม ภายในวัดมีความกว้างขวางร่มรื่น ภายใต้หมู่ไม้นานาพันธุ์ที่ปลูกไว้ทั่วบริเวณ จึงเป็นสถานเผยแพร่และเหมาะแก่การศึกษาพระธรรมอย่างยิ่ง นอกจากนั้นยังมีลานไผ่เอนกประสงค์ ซึ่งชาวพุทธโดยทั่วไป จะมารวมกันเป็นจำนวนมาก เพื่อประกอบ พิธีกรรมทางศาสนา และฟังธรรมจากพระเทพวิสุทธิเมธี (ปัญญานันทภิกขุ) เจ้าอาวาส ในทุกวันอาทิตย์และวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา