เป็นเจดีย์เก่าสมัยขอม ตั้งอยู่ในทุ่งนา
ตำบลตาดทอง อำเภอเมืองยโสธร ไปตาม ทางหลวงหมายเลข23
(ยโสธร-อุบลราชธานี) ประมาณหลักกม.ที่ 194 เลี้ยวซ้ายไปอีก 1
กม.
พระธาตุก่องข้าวน้อยเป็นเจดีย์เก่าสมัยขอม
สร้างในพุทธศตวรรษที่ 23-25 ตรงกับสมัยอยุธยา ตอนปลาย
ตั้งอยู่ในเขตวัดพระธาตุก่องข้าวน้อย
ซึ่งแต่เดิมเป็นเพียงทุ่งนาในเขตตำบลตาดทอง
พระธาตุก่องข้าวน้อย เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูน
รูปทรงแปลกไปจากเจดีย์โดยทั่วไป คือมีลักษณะเป็น ก่องข้าว
องค์พระธาตุเป็นเจดีย์ เหลี่ยมย่อมุมไม้สาม
ฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้างด้านละ 2 เมตร ก่อสูงขึ้นไปประมาณ 1
เมตร ช่วงกลางของ
องค์พระธาตุมีลวดลายทำเป็นซุ้มประตูทั้งสี่ด้าน
ถัดจากช่วงนี้ไปเป็นส่วนยอดของเจดีย์ที่ค่อยๆ สอบเข้าหากัน
เป็นส่วนยอดรอบนอกของ
พระธาตุก่องข้าวน้อยมีกำแพงอิฐล้อมรอบขนาด 5x5 เมตร
สภาพโดยทั่วไป ในปัจจุบันนี้องค์พระธาตุ ชำรุดทรุดโทรม
ปูนส่วนใหญ่ที่โบกไว้โดยรอบกะเทาะออกเกือบหมด และเห็นอิฐ
ที่ใช้ก่อได้อย่าง ชัดเจน ส่วนยอดของพระธาตุก็หักพังลงมาก
นอกจากนี้บริเวณด้านหลังพระธาตุมีพระพุทธรูปอยู่องค์หนึ่งก่อด้วยอิฐ
ชาวบ้านนับถือว่าศักดิ์สิทธิ์มาก
และในเดือนห้าจะมีผู้คนนิยมมาสรงน้ำพระและปิดทอง
ซึ่งเชื่อกันว่าถ้าไม่ทำเช่นนี้ฝน จะแล้งในปีนั้น
พระธาตุก่องข้าวน้อยมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจ
ซึ่งผิดไปจากปูชนียสถานแห่งอื่นๆ ที่มักเกี่ยวพันกับ เรื่องพุทธศาสนา
แต่ประวัติความเป็นมาของพระธาตุก่องข้าวน้อย
กลับเป็นเรื่องของหนุ่มชาวนาที่ทำนา ตั้งแต่เช้าจนเพล
มารดาส่งข้าวสายเกิดหิวข้าวจนตาลายอารมณ์ชั่ววูบทำให้เขากระทำมาตุฆาตด้วยสาเหตุ
เพียงว่าข้าวที่เอามาส่งดูจะน้อยไปไม่พอกิน ครั้นเมื่อกินข้าวอิ่มแล้ว
ข้าวยังไม่หมดจึงได้สติคิดสำนึกผิดที่ กระทำรุนแรงต่อมารดาของตนเองจนถึง
แก่ความตาย จึงได้สร้างพระธาตุก่องข้าวน้อยแห่งนี้ขึ้น เพื่อเป็น
การอุทิศส่วนกุศลขออโหสิกรรม และล้างบาปที่ตนกระทำมาตุฆาต
นอกจากนี้ที่บริเวณบ้านตาดทอง
กรมศิลปากรได้ดำเนินการขุดค้นเรื่องราวของมนุษย์สมัยก่อนประวัติ ศาสตร์
ได้ค้นพบโครงกระดูกมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์ และภาชนะลาย
เขียนสีแบบบ้านเชียงซึ่งกรม
ศิลปากรกำลังดำเนินการจัดตั้งอุทยานก่อนประวัติศาสตร์ขึ้น
|