อุทยานแห่งชาติไทรโยค (อำเภอไทรโยค), กาญจนบุรี  
 

มีเนื้อที่ 312,500 ไร่ประกาศเป็นอุทยานฯ เมื่อวันที่ 27 ตค. 2523 มีสถานที่น่าสนใจ คือ  น้ำตกไทรโยคน้อย หรือ น้ำตกเขาพัง Saiyok Noi Waterfall เป็นน้ำตกที่สวยอีกแห่งหนึ่งในจังหวัดกาญจนบุรี ในฤดูฝนจะมีน้ำตกลงตามหน้าผา ส่วนฤดูแล้งจะ ไม่มีน้ำ แต่บริเวณน้ำตกก็ยังคงสภาพธรรมชาติที่สวยงามร่มรื่น น้ำตกเขาพังอยู่ริมถนนสายกาญจนบุรี-ไทรโยค-ทองผาภูมิ ห่างจากตัวเมือง 52 กม. การรถไฟแห่งประเทศไทยจะจัดรถไฟสายน้ำตกพานักท่องเที่ยวไปชมน้ำตกแห่งนี้ทุกวันเสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดราชการติดต่อสอบถามรายละเอียดได้ที่ โทร. 2237010 และ 2237020 -----------------------------------------------------------------  ถ้ำละว้า เป็นถ้ำที่มีความงามมากแห่งหนึ่ง อยู่บนฝั่งแม่น้ำแควน้อย คนละด้านกับทางรถยนต์ ห่างจากริมน้ำขึ้นไปบนเขา 50 เมตร บริเวณปากถ้ำไม่กว้างนัก แต่ภายในถ้ำกว้างขวางใหญ่โตมาก แบ่งเป็นห้องต่าง ๆ เช่น ห้องท้องพระโรง ห้องดนตรี ห้องม่าน ห้องประหาร แต่ละห้องมีความงามของหินงอกหินย้อยแตกต่างกันไป -----------------------------------------------------------------  น้ำตกไทรโยค Saiyok Yai Waterfall หรืออีกชื่อหนึ่งว่า "น้ำตกเขาโจน" เพราะน้ำที่ตกลงมาจากหน้าผาสู่แม่น้ำแควน้อยแรงมาก ราวกับกระโจนลงมา น้ำตกไทรโยคจะมีน้ำตลอดปี แต่น้ำจะแรงมากในฤดูฝน บริเวณน้ำตกเป็นที่ตั้งของที่ทำการอุทยานแห่งชาติไทรโยค มีบ้านพักและร้านอาหารบริการแก่นักท่องเที่ยว ติดต่อจองที่พักได้ที่ กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ โทร. 5797223, 5795734 -----------------------------------------------------------------  ถ้ำดาวดึงส์ ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำแควน้อยคนละด้านกับทางรถยนต์ ห่างจากริมฝั่งน้ำขึ้นบนเขาประมาณ 1 กม. ภายในถ้ำมีหิน งอกหินย้อยรูปร่างวิจิตรพิสดาร เหมือนโคมระย้า เหมือนพระปรางค์ และเหมือนเจดีย์ชายสไบบ้าง เหมือเจดีย์และชายสไบบ้างภายในถ้ำอากาศโปร่งแต่มืดสนิทต้องมีตะเกียงและคนนำทาง หมายเหตุ ในการเที่ยวชมถ้ำละว้า น้ำตกไทรโยค และถ้ำดาวดึงส์ ควรจัดเป็นรายการเดียวกันโดยเมือถึงกาญจนบุรีแล้วให้ใช้เส้นทางสายกาญจนบุรี-ไทรโยค-ทองผาภูมิ (ทางหลวงหมายเลข 323) ไปยังท่าเสา ตรงกม.ที่ 44 - 45 เยื้องกับสถานี้น้ำตกแล้วแยกซ้ายเข้าไปอีก 2 กม. ถึงท่าเรือปากแซงแล้วนั่งเรือหางยาวทวนน้ำขึ้นไปประมาณ 1 ชม. จะถึงท่าเทียบเรือขึ้นถ้ำละว้า อยู่ทางซ้ายมือแล้วเดินไปอีก 500 ม. จะถึงปากถ้ำ จากถ้ำละว้านั้งเรือไปอีก 1 ชม จะถึงน้ำตกไทรโยค ซึ่งอยู่บนฝั่งขวาของแม่น้ำ และจากน้ำตกไทรโยคนั่งเรือไปอีก 25 นาที จะถึงท่าเรือขึ้นถ้ำดาวดึงส์ ซึ่งอยู่ทางฝั่งขวาของแม่น้ำแล้วเดินขึ้นเขาไปอีกประมาณ 1.5 กม. จะถึงถ้ำดาวดึงส์ ถ้าไม่ประสงค์ที่จะลงเรือปากแซงก็สามารถขับรถต่อไปจนถึงกม.ที่ 55-56 แยกซ้ายเข้าโรงแรมหมู่บ้านแม่น้ำแควแล้วเช่าเรือจากที่นี่ซึ่งจะย่นระยะเวลาได้ประมาณ 40 นาที ส่วนการเดินทางโดยใช้รถประจำทางนั้นใช้รถสายกาญจนบุรี-ไทรโยคไปลงที่สถานนี้น้ำตก แล้วนั่งรถสองแถวเข้าไปยังท่าน้ำแล้วนั่งเรือต่อไปได้ บริเวณที่ทำการอุทยานฯ มีบริการร้านอาหารและบ้านพักสำหรับนักท่องเที่ยว รายละเอียดติดต่อกองอุทยานแห่งชาติโทร.579-5734, 579-7223 -----------------------------------------------------------------  ถ้ำสวรรค์วังบาดาล (ถ้ำวังบาดาล) เป็นถ้ำซึ่งค้นพบโดยชาวบ้าน อำเภอไทรโยค ตั้งอยู่ที่ตำบลท่าเสา ห่างจากตัวเมืองประมาณ 63 กม. อยู่ด้านหลังน้ำตกเขาพังประมาณ 3 กม. เป็นถ้ำขนาดเล็กแต่มีความลึกมากปากถ้ำเป็นช่องเล็ก ๆ เข้าไปได้ทีละคน จากการสำรวจพบว่าถ้ำแห่งนี้มีทั้งหมด 7 ชั้น แต่ละชั้นจะมีความลาดชันและมีชื่อเรียกไปตามจินตนาการของผู้พบเห็นถ้ำนี้มีความงามตามธรรมชาติของหินงอกหินย้อย สลับซับซ้อน โดยชั้นที่ 7 ซึ่งเป็นชั้นสุดท้ายจะมีแอ่งน้ำกว้างประมาณ 10 ม. มีปลาอาศัยอยู่มากมาย ซึ่งเป็นที่น่าสังเกตว่ามีสีขาวทุกตัว จากความงามภายในถ้ำ ชาวบ้านและผู้พบเห็นจึงให้ชื่อว่า "ถ้ำสวรรค์วังบาดาล" -----------------------------------------------------------------  ถ้ำไทรทอง หรือถ้ำตาหม่อง ตั้งอยู่ที่บ้านไทรทอง ตำบลลุ่มสุ่ม ห่างจากตัวอำเภอไทรโยคประมาณ 8 กม. ไปตามถนนสายวังโพธิ์-บ้านท้ายเหมือง แล้วแยกเข้าเส้นทางสายบ้านพุน้อย-แก่งระเบิด ถึงบริเวณเชิงเขา ต่อจากนั้นต้องเดินเท้าขึ้นไปยังปากถ้ำถ้ำไทรทองมีความกว้างของปากถ้ำ 20 เมตร ความยาวตลอดถ้ำประมาณ 100 เมตร มีอากาศถ่ายเท ตอนปลายถ้ำมีช่องเปิดสุ่ด้านบนของภูเขา มีหินงอกหินย้อยสวยงาม -----------------------------------------------------------------  ช่องเขาขาด Hell Fire Pass เป็นส่วนหนึ่งของทางรถไฟสายมรณะ การเดินทางไปชม ใช้เส้นทางสายไทรโยค-ทองผาภูมิ ถึง กม.ที่ 66 มีทาง แยกซ้ายไปช่องเขาขาดอีก 500 เมตร ช่องเขาขาดเป็นภูเขาที่ถูกตัดเป็นช่อง เพื่อสำหรับสร้างทางรถไฟในสมัย สงครามโลกครั้งที่ 2 ปัจจุบันยังมีร่องรอยของทางรถไฟปรากฏอยู่ สถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆในอำเภอไทรโยค