พิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี

พิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี

พิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี ตั้งอยู่ใกล้กับท่าน้ำนนท์ อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี เดิมเป็นที่ตั้งของศาลากลางจังหวัดนนทบุรีหลังเก่า ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา สร้างขึ้นโดยกระทรวงยุติธรรม เมื่อ พ.ศ.2453 และในระหว่างห้วงเวลา พ.ศ.2471 – 2535 ได้ถูกใช้เป็นศาลากลางของจังหวัดนนทบุรี ภายหลังเมื่อมีการย้ายที่ทำการศาลากลางไปยังศูนย์ราชการจังหวัดนนทบุรีแห่งใหม่แล้ว จึงได้ใช้สถานที่แห่งนี้เป็นที่ตั้งวิทยาลัยมหาดไทยเรื่อยๆมาจนถึง พ.ศ.2551

หลังจากนั้น เทศบาลนครนนทบุรีได้ทำเรื่องขอจัดตั้งศาลากลางจังหวัดหลังเก่า ณ ริมท่าน้ำนนท์เป็นพิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี จากอาคารแห่งประวัติศาสตร์กับบทบาทใหม่ “แหล่งเรียนรู้เพื่อสืบสานจิตวิญญาณแห่งเมืองนนท์” เพื่อแสดงประวัติศาสตร์และพัฒนาการของเมืองนนทบุรี นับจากอดีตกาลจวบจนถึงปัจจุบัน

ลักษณะของอาคาร เป็นสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกที่ประยุกต์ให้เข้ากับภูมิอากาศเขตร้อน หันหน้าออกสู่แม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งเป็นเส้นทางคมนาคมหลักในสมัยก่อนตัวอาคารมีเนื้อที่รวม 2 ไร่ 2 งาน 51 ตารางวา เป็นอาคาร 2 ชั้นก่ออิฐถือปูน มี 7 หลัง วางผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ล้อมรอบลานกว้าง (Quadrangle) เชื่อมต่อกันด้วยระเบียงทางเดินทำด้วยไม้ที่สร้างยื่นออกมารอบอาคาร ด้วยคุณค่าทางสถาปัตยกรรมและความสำคัญทางประวัติศาสตร์ กรมศิลปากรจึงขึ้นทะเบียนอาคารหลังนี้เป็นโบราณสถานเมื่อ พ.ศ.2524

พิพิธภัณฑ์ขนาดเล็ก เล่าเรื่องราวจังหวัดนนทบุรี เก็บรักษาและจัดแสดงหลักฐานทางประวัติศาสตร์ แบ่งการจัดแสดงออกเป็น 8 ห้อง ได้แก่

ห้องที่ 1 - โถงต้อนรับ รู้จักนนทบุรีวันนี้จากแผนที่ดาวเทียม และมองความเป็นไปของชีวิตประจำวันรอบศาลากลางจังหวัดหลังเก่าตั้งแต่เช้าถึง ค่ำจากวีดิทัศน์ รวมถึงคำขวัญ สัญลักษณ์ และต้นไม้ประจำจังหวัดนนทบุรี   ห้องที่ 2 - ศาลากลางจังหวัดนนทบุรีหลังเก่า มองภาพรวมของอาคารจากหุ่นจำลอง ก่อนศึกษาองค์ประกอบสถาปัตยกรรม แล้วแกะรอยความเปลี่ยนแปลงในช่วงร้อยปีที่ผ่านมาจากภาพถ่ายเก่าหายาก   ห้องที่ 3 - ภาพอดีตนนทบุรี เมืองสวนผลไม้แห่งลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ย้อนอดีตผืนดินนนทบุรีนับแต่กำเนิดขึ้นจากแม่น้ำ จนกระทั่งกลายเป็นเมืองสวนผลไม้ลือชื่อ ชมฉากจำลองสวนผลไม้เมืองนนท์ในอดีต ดูวิธีการทำสวนที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร   ห้องที่ 4 - วิจิตรศิลป์ถิ่นนนท์ /เกียรติยศแห่งนนทบุรี เรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัดนนทบุรี ภาพจิตรกรรมฝาผนังชิ้นเยี่ยม และงานวิจิตรศิลป์ชั้นยอดของนนทบุรี แล้วรู้จักกับบุคคลสำคัญชาวนนทบุรีที่มีผลงานดีเด่นระดับชาติ   ห้องที่ 5 - เครื่องปั้นดินเผา สัญลักษณ์แห่งนนทบุรี ชมประติมากรรมดินเผาขนาดใหญ่รูปตราประจำจังหวัดนนทบุรี สืบหาต้นกำเนิดและแกะรอยการเดินทางของ “ หม้อน้ำลายวิจิตร ” สัญลักษณ์ประจำจังหวัด ซึ่งมีที่มาจากแดนไกล   ห้องที่ 6 - เครื่องปั้นดินเผาบ้านเกาะเกร็ด และบ้านบางตะนาวศรี ชมความงามของหม้อน้ำลายวิจิตรแบบต่างๆ และศึกษารูปแบบอันหลากหลายของเครื่องปั้นดินเผานนทบุรีในอดีตจากแหล่งผลิต ใหญ่ 2 แห่ง ซึ่งเคยผลิตสินค้าส่งขายทั่วประเทศ   ห้อง 7 - ภูมิปัญญาการผลิตเครื่องปั้นดินเผาจังหวัดนนทบุรี ชมหุ่นดินเผาแสดงขั้นตอนการผลิตเครื่องปั้นดินเผาตามวิธีการดั้งเดิมของบ้าน เกาะเกร็ดที่ไม่มีให้เห็นแล้ว และติดตามพัฒนาการที่เกิดขึ้นจนถึงปัจจุบัน   ห้อง 8 - การค้าเครื่องปั้นดินเผานนทบุรีในอดีต ชมภาพอดีตในยุคทองของการค้าเครื่องปั้นดินเผาที่เกาะเกร็ดซึ่งกลับคืนชีวิต ขึ้นใหม่ด้วยเทคนิคพิเศษ และตามรอยวิถีการค้าของพ่อค้าเรือโอ่ง