การดูนกนับเป็นกิจกรรมศึกษาธรรมชาติอีกรูปแบบหนึ่ง ที่กำลังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เพราะไม่เพียงช่วยให้ได้รับความเพลิดเพลินจากการชมความงาม ความน่ารักของนกเพียงอย่างเดียว แต่ยังได้รับอากาศบริสุทธิ์และได้ออกกำลัง ซึ่งจะส่งผลให้ผู้ทำกิจกรรมมีสุขภาพแข็งแรง และการดูนก ยังนำไปสู่การรู้จักและเข้าใจถึงความสัมพันธ์ของนกต่อสิ่งแวดล้อม อันจะช่วยให้เกิดความตระหนักถึง คุณค่าและหันมาร่วมกันอนุรักษ์นกและธรรมชาติไว้

อุปกรณ์ดูนก

การดูนกเป็นกิจกรรมที่ไม่ยุ่งยาก เพียงแค่มีอุปกรณ์บางอย่าง ก็สามารถออกไปเพลิดเพลินกับนกในธรรมชาติได้แล้ว สำหรับอุปกรณ์ดูนกที่สำคัญ คือ กล้องส่องทางไกล เป็นอุปกรณ์จำเป็นที่ช่วยขยายภาพของนกที่อยู่ในระยะไกลให้เห็นได้ชัดเจน คู่มือดูนก เป็นหนังสือที่ให้ข้อมูลและภาพประกอบของนกแต่ละชนิด ช่วยให้จำแนกนกที่พบได้ถูกต้อง สมุดบันทึก สำหรับเก็บรายละเอียดเกี่ยวกับนกและธรรมชาติที่พบเห็น เพื่อนำมาศึกษาทบทวนในภายหลัง

เตรียมตัวดูนก

การเตรียมตัวที่ดีจะช่วยให้พบเห็นนกได้ง่ายขึ้น เมื่อออกไปดูนกควรเลือกใส่เสื้อผ้าที่มาสีสันกลมกลืนกับสภาพแวดล้อม เช่น สีเขียว เทา หรือน้ำตาล ซึ่งจะไม่ทำให้นกตื่นกลัวหรือสังเกตเห็นได้ง่าย ทำให้มีโอกาสเข้าใกล้นกได้มากขึ้น เสื้อผ้าควรมีแขนขายาเพื่อป้องกันแสงแดดและหนามขีดข่วน รองเท้าควรเป็นชนิดที่กระชับใส่สบาย อย่าลืมสวมถุงเท้าเพื่อป้องกันการเสียดสีจากการเดิน ถ้าไปดูนกบนเขาสูงควรเตรียมเสื้อกันหนาวไปด้วย ถ้าเป็นหน้าฝน เสื้อกันฝนก็เป็นสิ่งที่ขาดมิได้

ช่วงเวลาการดูนก

ควรเริ่มต้นตั้งแต่เช้าตรู่ทันทีที่นกออกหากิน ช่วงนี้นกค่อนข้างกระฉับกระเฉง ไม่ค่อยหลบซ่อนทำให้พบเห็นนกได้ไม่ยาก จนกระทั่งสายเมื่ออากาศร้อนขึ้น นกจึงหลบพักผ่อนตามต้นไม้ ช่วงเวลานี้จะพบนกได้ยาก พอถึงยามบ่ายคล้อยแดดร่มลมตกนกจึงออกหากินอีกครั้ง เป็นอีกช่วงเวลาหนึ่งที่เหมาะสำหรับการดูนก

วิธีการดูนก

การดูนกในป่าควรไปเป็นกลุ่มเล็ก ๆ เพียง 2-3 คน จะช่วยให้มีโอกาสเห็นนกมากกว่าการไปเป็นกลุ่มใหญ่ เมื่อพบเห็นนกแล้วต้องทำตัวให้เงียบที่สุด งดการส่งเสียงโดยไม่จำเป็น และหลีกเลี่ยงการยืนในตำแหน่งที่เป็นจุดเด่น ซึ่งอาจใช้วิธีซุ่มดูนกหลังที่กำบัง เช่น ต้นไม้

แนะนำสถานที่ดูนก

ดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่

          ดอยอินทนนท์เป็นแหล่งดูนกที่สามารถดูนกได้ตลอดทั้งปี ฤดูหนาวมาเยือนทีป่าจะคึกคักไปด้วยนกอพยพ คนที่รักความหนาวควบคู่กับการดูนก ก็มักจะเดินทางมา เยื่ยมเยือน ถึงไม่ใช่ฤดูหนาวก็มีนกประจำถิ่นพวกนกศิวะหางสีน้ำตาล นกกินปลีหางยาวเขียว และสัญลักษณ์ของหน้าร้อนคือ นกเด้าลม การดูนกก็ง่าย ๆ เงียบ ๆ นิ่ง นกก็จะบินมารายล้อมให้จ้องมองกันใกล ้ๆ สำหรับต้องการที่พักสวย ๆ ใกล้ที่ดูนกนี่เลย

อินทนนท์ ไฮแลนด์ รีสอร์ท

 จุดดูนกที่น่าสนใจ

•      บริเวณ กม. ๑๓ เป็นจุดดูนกกางเขนน้ำหลังดำ นกพญาไฟคอเทา นกนางแอ่นตะโพกแดง
•       กม. ๒๐ บริเวณน้ำตกวชิรธารอาจพบนกเขนหัวขาวท้ายแดง นกเขนเทาหางแดงซึ่งหาดูได้ยาก
•       บริเวณที่ทำการฯมักพบฝูงนกแว่นตาขาวหลังเขียว   นกอัญชันหางดำ นกที่พบได้ยาก
•       กม.๓๑ ยังเป็นที่ดูนกนิลตวา
•       กม.๓๔.๕ มีโอกาสพบเหยี่ยวหลายชนิดเช่นเหยี่ยวหน้าเทา
•        บริเวณ กม.๓๗ นกติ๊ดแก้มเหลือง นกนิลตวาใหญ่ นกปรอดดำ นกจับแมลงสีฟ้า นกหัวขวานเล็กหงอนเหลือง    โชคดีอาจเห็นนกปีกแพรสีม่วง และนกปีกแพรสีเขียว                                            
•        แม่ปาน กม. ๔๒ และอ่างกาบนยอดดอยก็เป็นจุดดูนกที่สำคัญ

มุมร้านของที่ระลึก
          นี่เลยร้านลุงแดงอยู่บริเวณ กม. ๓๑ เยื้องกับที่ทำการอุทยานฯ เป็นจุดรวมของข้อมูลนก เส้นทางดูนก ภาพถ่ายนก และบันทึกวันเวลาที่พบเห็น นกจากนักดูนก ทั่วโลก ร้าน เล็ก ๆ แห่งนี้เป็นที่พบปะแลกเปลี่ยนข้อมูลเรื่องนกของนักดูนกกลุ่มต่าง ๆ อีกทั้งเรื่องราวธรรมชาติอื่น ๆ ลุงแดงเจ้าของร้านโดยส่วนตัวก็เป็นนักดูนก ผู้สนใจจึงสามารถสอบถามข้อมูลเรื่องนกจากลุงได้ นอกจากนี้ที่ร้านยังมีอาหารตามสั่ง เครื่องดื่ม และของชำรวย หลังร้านยังมีลานโล่งกางเต็นท์ได้ ......

การเดินทาง
อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะรู้จักในนามของอุทยานฯ ที่มียอดเขาที่สูงที่สุดในประเทศไทย อยู่ในเขตอำเภอจอมทอง สันป่าตอง และแม่แจ่ม มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 530 ตารางกิโลเมตร ระยะทางจากเชียงใหม่ถึงดอยอินทนนท์ ประมาณ 106 กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ 1.5 - 2 ชั่วโมง จากตัวเมืองเชียงใหม่ สามารถ เดินทางไปยังอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ได้ 3 เส้นทางคือ

เส้นทางที่ 1 จากจังหวัดเชียงใหม่เดินทางโดยใช้เส้นทางถนนสายเชียงใหม่-ฮอด (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108) ผ่านอำเภอ หางดงและอำเภอสันป่าตอง ไปยังอำเภอจอมทอง ก่อนถึงอำเภอจอมทองประมาณ 2 กิโลเมตร เลี้ยวขวาตามถนนสายจอมทอง- อินทนนท์ (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1009) จะเริ่มเข้าเขตอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ที่กิโลเมตรที่ 8 (น้ำตกแม่กลาง) และ ตัดขึ้นสู่ยอดดอยอินทนนท์เป็นระยะทางทั้งหมด49.8 กม.

เส้นทางที่ 2 จากจังหวัดเชียงใหม่เดินทางตามเส้นทางถนนสานเชียงใหม่-ฮอด (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108) ผ่านอำเภอหางดง อำเภอสันป่าตอง อำเภอจอมทองและอำเภอฮอด จากอำเภอฮอดเดินทางต่อโดยใช้เส้นทางสายฮอด-แม่สะเรียง ฮอด (ทางหลวง แผ่นดินหมายเลข 108) ผ่านอุทยานแห่งชาติออบหลวง แล้วเลี้ยวขวาต่อไปยังอำเภอแม่แจ่มโดยเส้นทางสาย ออบหลวง-แม่แจ่ม (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1088) จากอำเภอแม่แจ่มใช้เส้นทางสายแม่แจ่ม-ดอยอินทนนท์ (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1192) ขึ้นสู่ยอดดอยอินทนนท์ ที่ถนนสายจอมทอง-ดอยอินทนนท์ (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1009 กิโลเมตรที่ 38-39) ...

เส้นทางที่ 3 ซึ่งเป็นเส้นทางสู่อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ที่ค่อนข้างจะลำบาก โดยทางจากจังหวัดเชียงใหม่ตามเส้นทางถนนสาย เชียงใหม่-ฮอด (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108) ผ่านอำเภอหางดง และอำเภอสันป่าตอง จากอำเภอสันป่าตอง เลี้ยวขวา ตามถนน สายสันป่าตอง - บ้านกาด-แม่วิน (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1013) แล้วต่อด้วยเส้นทาง ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1284 หรือ เส้นทาง ร.พ.ช. ผ่านบ้านขุนวาง และขึ้นสู่ถนนสายจอมทอง-ดอยอินทนนท์ (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1009) ที่กิโลเมตรที่ 31 ใกล้ที่ทำการอุทยานแห่งชาติ ...

----------------------------------------------------------------

ดอยผ้าห่มปก จ.เชียงใหม่              อยู่ห่างจากดอยอ่างขางไปไม่ไกลนัก มีความสูงเป็นที่สองรองจากดอยอินทนนท์ คือสูง 2,285 เมตร เป็นยอด เขาที่มีนกสำคัญ ๆ หลายชนิดที่เคยพบ หรือพบได้เฉพาะที่ดอยแห่งนี้เท่านั้น เช่น นกติ๊ดหัวแดง  และนกไต่ไม้สีสวย นอกจากนั้น ยังพบนกปากนกแก้วคิ้วดำ  นกภูหงอนวงตาขาว ละนกพิราบป่าอกลาย ) ซึ่งเป็นนกที่หาดูได้ยากในแหล่งดูนกแห่งอื่น  การเดินทาง                 จากตัวเมืองเชียงใหม่ ใช้ทางหลวงหมายเลข 107 (เชียงใหม่-ฝาง) ระยะทาง 150 กิโลเมตร แล้วมุ่งขึ้นมา ทางท่าตอน หรือแม่อายอีกราว 10 กิโลเมตร จะถึงบ้านป่าซาง แยกซ้ายเข้าสู่ที่ทำการหน่วยพัฒนาต้นน้ำลุ่มแม่น้ำ สาว ระยะทาง 14 กิโลเมตร และมีเส้นทางต่อไปหน่วยย่อยอีก 5 กิโลเมตร ต่อจากนั้นเป็นเส้นทางเดินเท้าสู่ยอดดอย ผ้าห่มปกราว 8 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินประมาณ 4 ชั่วโมง แนะนำที่พัก ท่าตอน ชาเลต์ ----------------------------------------------------------------

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยหลวงเชียงดาว จ.เชียงใหม่                สภาพป่าของดอยเชียงดาวเป็นป่าเบญจพรรณในพื้นล่าง มีป่าเต็งรัง ป่าดงดิบ ป่าสนผสม ป่าเต็งรัง และป่าดิบ เขา ส่วนใหญ่จะขึ้นไปดูนกในป่าสนและป่าดิบเขา ซึ่งมีหน่วยพิทักษ์ป่า เด่นหญ้าขัด การดูนกดูได้ตลอดเส้นทางที่ขึ้น ไปสู่หน่วยเด่นหญ้าขัด นกที่น่าสนใจเห็นจะ เป็นนกไต่ไม้ใหญ่  ไก่ฟ้าหางลายขวาง และนกจับแมลงหัวสีฟ้า  และสามารถหาดูนกปากกบลายดำ  ได้ค่อนข้างง่ายกว่าที่อื่น สำหรับนกกินแมลง ซึ่งพบได้ที่นี่เพียงแห่งเดียวในโลกนั้น ไม่มีรายงานการพบมาหลายสิบปีแล้ว  การเดินทาง                จากทางหลวงหมายเลข 107 เชียงใหม่-ฝาง ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 71-72 จะถึงบ้านแม่นะ ซึ่งมีทาง ลำลองแยกซ้ายขึ้นไป ผ่านบ้านปางโฮ่ง บ้านปางฮ่าง จนถึงทางแยกไปบ้านแม้วสันป่าเกี๊ยะ ระยะทาง 21 กิโลเมตร จะเป็นที่ตั้งหน่วยโครงการพัฒนาป่าไม้ที่สูงหน่วยที่ 1 แม่ตะมาน จากทางแยกบ้านสันป่าเกี๊ยะไปทางทิศเหนือมี ทางรถไปสู่หน่วยดอยหลวงเชียงดาวที่เด่นหญ้าขัด จากเด่นหญ้าขัด มีทางเดินเท้าผ่านสันเขา ข้ามเข้าสู่หุบดอย เชียงดาว ฤดูกาลที่เหมาะต่อการมาดอยเชียงดาว คือ ช่วงเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ เพราะจะเป็นช่วงที่นกเริ่ม ย้ายถิ่นมากันแล้ว  การติดต่อขออนุญาตขึ้นยอดดอย ติดต่อที่ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ โทร. 561-4292 ต่อ 706-7 และหาก ต้องการลูกหาบ คนนำทางในการเดินขึ้นยอดดอยในเส้นทางสายบ้านแม่นะ ติดต่อได้ที่ร้านค้าบริเวณถ้ำเชียงดาว อำเภอเชียงดาว    สุกันทรา แคสเคด ----------------------------------------------------------------

ดอยอ่างขาง จ.เชียงใหม่  ตามหุบห้วยในที่ชัน ๆ และตามป่าหญ้า ป่าละเมาะ มีนกที่น่าสนใจหลายชนิด เช่น นอก ปากนกแก้วอกลาย  นกกะรางอกลาย  นกหัวขวานอกแดง  นกกระทาป่าไผ่  นกปรอด หงอนปากหนา ส่วนนกชนิดอื่น ๆ นั้น มีไม่ต่ำกว่า 250 ชนิด เส้นทางจาก สถานีเกษตรอ่าง ขางไปหมู่บ้านมูเซอ ขอบด้ง บ้านนอแล บ้านจีนฮ่อบ้านหลวง เป็นที่พักของ บรรดานกย้ายถิ่นหลายชนิด และบริเวณ หลังหน่วยจัดการต้นน้ำแม่เผอะ สภาพป่ายังสมบูรณ์ ไม่ควรพลาดในการ  การเดินทาง                จากตัวเมืองเชียงใหม่ 180 กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข 107 (เชียงใหม่-ฝาง) ถึงกิโลเมตรที่ 137 มีทาง แยกซ้ายเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 1249 ขึ้นดอยอ่างขางอีกประมาณ 25 กิโลเมตร บนดอยอ่างขางมีรีสอร์ท ธรรมชาติอ่างขาง ซึ่งเป็นรีสอร์ทที่อยู่ในบริเวณโครงการหลวง    ธรรมชาติอ่างขาง   ----------------------------------------------------------------

เขตห้ามล่าสัตว์ป่าหนองบงคาย จังหวัดเชียงราย                  มีลักษณะเป็นหนองน้ำธรรมชาติที่ล้อมรอบด้วยเนินเขา เป็นแหล่งรวมของนกเป็ดน้ำที่ย้ายถิ่นเข้ามาในฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนมีนาคม เช่น เป็ดเปียหน้าเขียว  เป็ดเปีย และเป็ดปากพลั่ว  บริเวณหลังฝายกักน้ำ จะมีเป็ดน้ำมารวมกันอยู่ในตอน กลางวัน ซึ่งถ้าสังเกตให้ดี อาจพบเป็ดหายากหลายชนิด  การเดินทาง                 จากตัวเมืองเชียงรายไปตามเส้นทางพหลโยธินถึงอำเภอแม่จัน ระยะทาง 30 กิโลเมตร แล้วแยกขวาเข้าสู่ทาง หลวงหมายเลข 1016 (แม่จัน-เชียงแสน) ถึงหลักกิโลเมตรที่ 27 บ้านกู่เต้า แยกขวามือเข้าสู่บริเวณเขตห้ามล่าสัตว ์ป่าหนองบงคาย ระยะทาง 1 กิโลเมตร ติดต่อขออนุญาตได้ที่ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่ากรมป่าไม้ โทร. 561-4292 ต่อ 706-7 หรือติดต่อโดยตรงที่สำนักงานเขตห้ามล่าสัตว์ป่าหนองบงคาย บ้านกู่เต้า ตำบลโยนก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย 57150   แนะนำที่พัก The Legend

----------------------------------------------------------------

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี                  มีลักษณะของป่าหลายชนิด เช่น ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ซึ่งเป็นป่าที่สามารถพบนกหัว ขวานได้หลายชนิด นก ที่น่าสนใจมีดังนี้ นกหัวขวานเขียวตะโพกแดง  เหยี่ยวเล็กตะโพกขาว  นกเงือกคอแดง นกยูง  นกติ๊ดสุลต่าน ไก่ฟ้าหลังเทา  นกจาบคาเคราน้ำเงิน นกแว่นสีเทา  และนกชนิดอื่น ๆ รวมกันกว่า 370 ชนิด สามารถเดินดู นกได้ตามทางเดินศึกษาธรรมชาติเขาหินแดง ซึ่งเป็นเส้นทางวงแหวน มีจุดเริ่มต้นอยู่ห่างจากที่ทำการฯ ประมาณ 300 เมตร ระยะทางประมาณ 4.5 กิโลเมตร  การเดินทาง                   ที่ทำการเขตฯ อยู่ห่างจากตัวเมืองอุทัยธานีประมาณ 102 กิโลเมตร ตามเส้นทางสายอุทัยธานี-หนองฉาง-ลาน สัก ทางหลวงหมายเลข 3438 ถึงหลักกิโลเมตรที่ 53-54 เลี้ยวซ้ายเข้าไปตามทางลูกรังประมาณ 14 กิโลเมตร การ เดินทางไปดูนกในห้วยขาแข้งจึงควรติดต่อขออนุญาตจากส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ โทร. (02) 561-4292 ต่อ 706-7 หรือขอจากทางเขตฯ โดยตรง โดยติดต่อที่ตู้ ปณ.7 อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี 61160 (ยกเว้นการ เดินดูนกตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาหินแดง) รีสอร์ทใกล้นี่เลย   ห้วยขาแข้ง  คันทรีโฮม ----------------------------------------------------------------

อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

 "อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน" อุทยานฯใหญ่ที่สุดของประเทศไทย เพชรบุรี ผ่านป่าละอูที่หัวหิน ไปจนถึงเขาพะเนินทุ่งใกล้ประจวบฯ

          ที่นี่คือสวรรค์ของนักดูนกทั้งหลาย ได้ชื่อว่าเป็นแหล่งที่มีปักษามากสุดในเมืองไทย ประมาณว่านก 400 ชนิดอาศัยอยู่ในป่าแห่งนี้ ที่เด่นดังเป็นดารานก ได้แก่ "กะลิงเขียดหางหนาม" เจ้านี้ใครเห็นเข้าไปควรชื่นชม เพราะไม่ชมที่นี่ก็ไม่มีที่ไหนให้ชมอีกแล้ว แถวนี้ยังมี "นกพญาปากกว้าง" ครบทุกชนิดเท่าที่เจอในเมืองไทย (7 ชนิด) ประมาณ กม.ที่15-18 นกที่พบ เจ้าเหยี่ยวออสเปร ะหว่างทางที่ผ่านไป ก็เจอพวกนกกระแตแต้แว้ด ไก่ป่า เจ้านกจับแมลงอกสีฟ้าพญาปากกว้างสีดำ  และเจ้านกกระจิบคอดำ นกจาบคาเคราแดง ( นกขุนแผนหัวแดง และ นกพญาปากว้างหางยาว

  การเดินทาง
          เดินทางจากกรุงเทพฯ ถึงเพชรบุรี ในระยะทางประมาณ 115 กิโลเมตร และจากเพชรบุรีสามารถเดินทาง เข้าสู่ที่ทำการอุทยานฯได้หลายทางคือ โดยทางรถยนต์ไปตามเส้นทางเพชรเกษม มุ่งลงใต้ผ่านอำเภอท่ายาง ถึงสี่แยกเขื่อนเพชร ระยะทางราว 20 กิโลเมตร แยกขวาเข้าไปตามเส้นทางไปเขื่อนเพชร ตามทางลาดยางลึกเข้าไปอีกประมาณ 38 กิโลเมตร ผ่านบ้างช่อง ผ่านเข้าสู่บริเวณเขตเขื่อนดินแก่งกระจานเลียบตามถนนลาดยางขอบอ่าง จากตัวเขื่อนอีกประมาณ 3 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการอุทยานฯ โดยรถโดยสารรับจ้างบริเวณที่จอดรถ โดยสารประจำทางบริเวณใกล้โรงภาพยนต์เพชรบุรีรามา อันเป็นจุดลงรถจากกรุงเทพฯ ถึงบริเวณบ้านแก่งกระจาน สุดทางเดินรถสายแก่งกระจาน แล้วต่อรถจักรยานยนต์รับจ้างอีกราว 4 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยาน     หาที่นี่พักใกล้ ๆ นี่เลย 
 

แก่งกระจาน คันทรีคลับ

----------------------------------------------------------------

อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด จ.ประจวบคีรีขันธ์               มีการพบนกในราว 296 ชนิด อาศัยหากินในพื้นที่อุทยาน ฯ โดยเฉพาะบริเวณทุ่งสามร้อยยอด ซึ่งเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำ เช่น นกกาบบัว  นกกระสาแดง  เป็ดหางแหลม  นกอินทรีปีกลาย นอกจากนี้บริเวณที่ทำการฯ ก็สามารถพบนกจาบคาหัวส ีส้ม นกกะรางหัวขวาน  เหยี่ยวนกออก  และหากขับรถไปตามเส้นทางวงรอบอุทยานฯ จะผ่านนากุ้ง หาดชายเลน อาจหยุดดูนกชายเลนไป เรื่อย ๆ ได้  การเดินทาง               จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 ถึงสี่แยกปราณบุรีแล้วเลี้ยวซ้าย ไปตามถนนสายปากน้ำปราณบุรี ประมาณ 4 กิโลเมตร จะเห็นป้ายบอกทางไปอุทยานฯ ให้เลี้ยวขวาไปตามถนน รพช. ซึ่งเป็นถนนราดยางอีก ประมาณ 31 กิโลเมตร ก็จะถึงที่ทำการฯ อีกเส้นทางหนึ่งคือ จากทางหลวงหมายเลข 4 เมื่อถึงหลักกิโลเมตรที่ 276.5 (บ้านสำโหรง) ให้เลี้ยวซ้ายไปตามถนน รพช. อีก 14 กิโลเมตร หากเดินทางโดยรถทัวร์ หรือรถไฟ ลงรถที่ อ.ปราณบุรี จากนั้นขึ้นรถรับจ้างไปที่ทำการฯ ในบริเวณที่ทำการฯ เขาแดง มีบ้านพัก 3 หลัง และร้านอาหาร เช่นเดียวกับที่บริเวณหาดแหลมศาลา ควรจองล่วงหน้าอย่างน้อย 2 อาทิตย์ ติดต่อที่ส่วนอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ โทร. (02) 561-4292 ต่อ 724-5 แนะนำที่พัก สามร้อยยอดฮอลิเดย์ ----------------------------------------------------------------

อุทยานนกน้ำทะเลน้อย พัทลุง  หาดทรายริมฝั่งทะเลสาปน้ำจืด เหมาะกับการปิคนิคเพลินๆ  โชคดีๆ อาจได้เห็นฝูงปลาโลมาหัวบาตรโปรแกรมเที่ยว การไปพัก และแล(ดู)นก ที่อุทยานนกน้ำทะเลน้อย อ.ควนขนุนเขตห้ามล่าสัตว์ป่าทะเลสาปน้ำจืด โดยการกำกับดูแลของกรมอุทยานฯ จึงอุดมไปด้วยสัตว์ป่า นกน้ำทั้งอยู่ประจำและอพยพไปมากว่า 187 ชนิด ทั้งยังเป็นพื้นที่หลากพรรณพืชน้ำ ตลอดช่วงปีสามารถพบเห็นชีวิตนกในบึงทั้ง นกกระแตแต้แว้ด นกนางนวลแกรบเคราขาว นกกาน้ำเล็ก ฯลฯ อาศัยกินอยู่หลับนอน นอกจากนี้ทัศนียภาพของห้วงน้ำ บัว สีชมพูบานสะพรั่ง สนใจอยากสัมผัสธรรมชาติใกล้ชิด ติดต่อใช้บริการ หอดูนก เรือนพักอิงน้ำ และเช่าเรือชมนกได้ที่สำนักงานอุทยานฯบรรยากาศทิวสนร่มรื่น การเดินทาง          สะดวกทั้งรถโดยสารบขส. และรถไฟ ถึงกลางเมือง ด้านทิศตะวันออกของสถานีรถไฟ มีเขาหินปูนตั้งสูงเด่นเห็นแต่ไกล ตรงปลายเขา มีโพรงทะลุลอดคือ  สัญลักษณ์ "เขาอกทะลุ" สอดส่ายมองหารถโดยสาร 2 แถว สีฟ้าพาตะเลง ออกพ้นเมืองมุ่งหน้า ต.ลำปำ  ระยะทาง 8 ก.ม. ถึงที่หมาย หาดแสนสุขลำปำ เป็นที่พักหย่อนใจสบายตา แนะนำที่พักจังหวักใกล้ๆ   เจ.บี. หาดใหญ่ ----------------------------------------------------------------

ป่าโกงกางและชายทะเลหน้าเมืองกระบี่ จ.กระบี่            การดูนกที่นี่จะใช้เรือเป็นพาหนะ จะพบนกกะเต็นใหญ่ปีกสีน้ำตาล (Brown-winged Kingfisher) นกแต้วแล้วป่าโกงกาง (Mangrove Pitta) นกโกงกางหัวโต (Mangrove Whistler) นกกะเต็นแดง (Ruddy Kingfisher) นกหัวขวานใหญ่สีเทา (Great Slaty Woodpecker) และนกกินปลีคอสีทองแดง (Copper-throated Sunbird) ถัดเข้าไปจะเป็นคลองเล็ก ๆ ที่พบนกเด่นที่สุด คือ นกฟินฟุท (Masked Finfoot) ช่วงเดือนพฤษภาคม เวลาใกล้ขึ้น 15 ค่ำ หรือแรม 15 ค่ำ จะเป็นช่วงที่ดี เพราะน้ำจะลงมาก นกต่าง ๆ จะออกมากินกุ้ง หอยตามริมตลิ่ง เวลาที่พบนกมาก ๆ คือ ช่วงเช้าและเย็น  การเดินทาง                  เรือที่จะพาไปดูนกของบังไต๋เป็นที่รู้จกักันดีของนักดูนก   แนะนำที่พัก กระบี่เมอรี่ไทม์  ----------------------------------------------------------------

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาประ-บางคราม หรือ เขานอจู้จี้ จ.กระบี่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าดิบชื้น มีป่าชั้นรองและป่าดั้งเดิมป่ารอบ ๆ เขานอจู้จี้นี้เป็นป่าที่ราบต่ำแห่งสุดท้ายอันเป็น ถิ่นที่อยู่อาศัยของนกแต้วแล้วท้องดำ ที่อยู่ในสถานะใกล้สูญพันธุ์ รวมทั้งนกชนิดอื่น ๆ อีกไม่ต่ำกว่า 307 ชนิด เช่น นกแซวสวรรค์  นกเงือกดำ  นกปรอดดำปีกขาว  นกแต้วแล้วยักษ์ นกเปล้าหน้าแดง  นกจู๋เต้นลาย ไก่ฟ้าหน้าเขียว และนกพญาปากกว้างท้องแดง  เป็นต้น  การเดินทาง                ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 ผ่านแยกที่จะเข้าตัวเมืองกระบี่ลงไปทางจังหวัดตรังประมาณ 32 กิโลเมตร ก่อนถึง อำเภอคลองท่อม เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 4038 เพียงเล็กน้อยจะเห็นป้ายบอกทางเข้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ ป่าเขาประ-บางคราม แยกไปตามป้ายบอกทางเป็นระยะ ๆ ราว 17 กิโลเมตร ถึงหมู่บ้านบางเตียว อันเป็นที่ตั้งของ ที่ทำการเขตฯ รวมทั้งสำนักงานโครงการฟื้นฟูและอนุรักษ์ป่าที่ราบต่ำเขานอจู้จี้ ที่สามารถสอบถามข้อมูลได้ แนะนำที่พัก Krabi Laplaya ----------------------------------------------------------------

เขตห้ามล่าสัตว์ป่าหมู่เกาะลิบง จ.ตรัง             เป็นแหล่งดูนกชายเลนที่สำคัญแห่งหนึ่งในภาคใต้ นกย้ายถิ่นจะเริ่มมากันในฤดูหนาว คือ ตั้งแต่เดือนธันวาคม ถึงเมษายน ที่สำคัญก็คือ นกหัวโตกินปู  ซึ่งมักพบในเดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคมนกทะเลขาเขียว ลายจุด  และนกชายเลนกระหม่อมแดง  บน เกาะลิบงยังมีนกที่น่าสนใจอีก เช่น นกเค้าป่าหลังจุด  นกจาบคาคอสีฟ้า  นกแต้วแล้วป่าโกงกาง  และนกเปล้าคอสีม่วง จุดเฝ้าดูนกดีที่สุดคือ บริเวณหาดตูบ หรือจะดูที่แหลมจูโหย หรือนั่งเรือไปหาดพานช้างก็ได้ ถ้าให้ดี ควรอยู่ในช่วง 8 ค่ำ เพราะน้ำจะขึ้นช้าลงช้า มีเวลาให้รอดูนกได้นาน ส่วนพวกนกป่าก็หาดูได้ตามเส้นทางหลังที่ทำ การเขตฯ  การเดินทาง                 การเดินทางสู่หมู่เกาะแถบทะเลตรังมีช่วงเวลาที่เหมาะสม คือ ตั้งแต่เดือนธันวาคม-เมษายน ติดต่อขอข้อมูล หรือที่พักบนเกาะลิบงได้ที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าหมู่เกาะลิบง ตู้ ปณ.5 ปทจ.กันตัง จังหวัดตรัง 92110 โทร. (075) 251-932 โดยเดินทางจากอำเภอเมือง ไปอำเภอกันตังตามทางหลวงหมายเลข 403 แนะนำที่พัก ธรรมรินทร์ทนา ----------------------------------------------------------------

    ----------------------------------------------------------------

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ  สภาพโดยทั่วไปเป็นป่าดงดิบ ป่าดิบเขา ป่าเบญจพรรณ ทุ่งหญ้า และป่าเต็งรัง รวมทั้ง เต็งรังผสมป่าสนเขา ธรรมชาติ สภาพเช่นนี้ทำให้มีการพบนกได้ไม่ต่ำกว่า 360 ชนิด นกท ี่น่าสนใจก็เห็นจะเป็นนกอ้ายงั่ว  เป็ดก่า นกขมิ้นปากเรียว ซึ่งทำรังวางไข่ที่ป่า แห่งนี้ ไก่ฟ้าหลังขาว และไก่ฟ้าพญาลอ  นกหัวขวานชนิด ต่าง ๆ เหยี่ยวกิ้งก่าสีดำ  ซึ่งก็เป็นนกประจำถิ่นที่ป่านี้ด้วยเช่นกัน นกที่ อาศัยอยู่ตามพื้นดินชนิดที่น่า สนใจก็มีนกกระทาทุ่ง นกแต้วแล้วหูยาว และนกโกโรโกโส บริเวณที่เหมาะสำหรับดูนกอีกแห่ง คือ ทุ่งกะมัง ทุ่งหญ้ากว้างใหญ่เขียวขจีล้อม รอบด้วยภูเขา  การเดินทาง              จากจังหวัดชัยภูมิใช้ทางหลวงหมายเลข 201 (ชัยภูมิ-ชุมแพ) อยู่บนเส้นทางที่จะเข้าเขื่อนจุฬาภรณ์ทางหลวง หมายเลข 2055 ระหว่างกิโลเมตรที่ 24-25 ทางด้านซ้ายมือ พื้นที่ครอบคลุมเขตป่าของอำเภอคอนสาร เกษตร สมบูรณ์ และหนองบัวแดง การเข้าไปดูนกควรขออนุญาตจากหัวหน้าเขตฯ ที่หน้าประตูทางเข้าก่อน เนื่องจากเป็น เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าที่ไม่ได้เปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวอย่างเป็นทางการ ที่พักแนะนำ