|
ปรางค์กู่ อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ |
ปรางค์กู่
อยู่ที่บ้านหนองบัว ตำบลในเมือง
เขตอำเภอเมือง
อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ ๓ กิโลเมตร
ประวัติความเป็นมา
ปรางค์กู่
เป็นอโรคยาศาลสร้างขึ้นสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ระหว่าง พ.ศ.
๑๗๒๔-๑๗๖๓ หรือพุทธศตวรรษที่ ๑๘
มีข้อความว่าให้อยู่ใต้พระบารมีของพระพุทธเจ้า
ผู้ทรงการแพทย์คือ พระไภษัชยคุรุไวทูรยประภา
ผู้ประทานความสุขเกษมและความไม่มีโรคให้แก่ประชาชน
ปัจจุบันเป็นโบราณสถานที่สำคัญและมีสภาพสมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งในจังหวัดชัยภูมิ
|
|
|
ลักษณะทั่วไป
ปรางค์กู่เป็นปราสาทอีกแห่งหนึ่ง
ที่มีแผนผังและลักษณะเช่นเดียวกับปราสาทที่ได้พบหลักฐานว่าเป็นอโรคยาศาล
ที่สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ นั่นคือ มีปรางค์ประธานอยู่ตรงกลาง
๑ องค์ วิหารหรือบรรณาลัยด้านหน้า ๑ หลัง
ล้อมรอบด้วยกำแพงซึ่งมีโคปุระเฉพาะด้านหน้าทั้งหมด
ก่อด้วยศิลาแลงยกเว้นกรอบประตูหน้าต่าง ทับหลัง
เสาประดับเป็นหินทราย หันหน้าไปทางทิศตะวันออก
นอกกำแพงตรงมุมทิศตะวันออกเฉียงเหนือมีสระน้ำ ๑ สระ
ยังคงสภาพสมบูรณ์ดีมาก
โดยเฉพาะปรางค์ประธานซึ่งมีผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด ๕ เมตร
ย่อมุมไม้สิบสอง ด้านหน้ามีประตูเข้าออกทำเป็นมุขยื่นออกมา
ผนังปรางค์อีก ๓ ด้านเป็นประตูหลอก
เหนือประตูหลอกด้านทิศเหนือยังคงมีทับหลังติดอยู่
จำหลักภาพตรงกลางเป็นพระพุทธรูปประทับนั่งปางสมาธิเหนือหน้ากาล
ซึ่งจับท่อนพวงมาลัยไว้ด้วยมือทั้งสองข้าง
ด้านข้างทางซ้ายและขวาจำหลักรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ๔ กร
กับรูปนางปรัชญาปารมิตา ด้านหน้ามีทับหลังเช่นกัน
สันนิษฐานว่าสลักเป็นภาพเดียวกัน แต่ปัจจุบันลบเลือนมาก
ที่ช่องประตูหลอกด้านทิศเหนือยังมีพระพุทธรูปศิลาปางสมาธิ
ศิลปะแบบทวาราวดี ขนาดสูง ๑.๗๕ เมตร หน้าตักกว้าง ๗.๕ เมตร
ประดิษฐานอยู่ ๑ องค์ ซึ่งเป็นของที่เคลื่อนย้ายมาจากที่อื่น
นอกจากนี้ยังพบทับหลังและองค์ประกอบสถาปัตยกรรมอื่น ๆ เช่น
เสาประดับประตู
หลักฐานที่พบ
นอกกำแพงตรงมุมทิศตะวันออกเฉียงเหนือมีสระน้ำ ๑ สระ
ยังคงสภาพสมบูรณ์ดีมาก
โดยเฉพาะปรางค์ประธานซึ่งมีผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจตุรัส ขนาด ๕ เมตร
ย่อมุมไม้สิบสองด้านหน้ามีประตูเข้าออกทำเป็นมุขยื่นออกมา
ผนังปรางค์มี ๓ ด้าน เป็นประตูหลอก
เหนือประตูหลอกด้านทิศเหนือยังมีทับหลังติดอยู่
จำหลักภาพตรงกลางเป็นพระพุทธรูปประทับนั่งปางสมาธิเหนือกาล
ซึ่อถือพวงมาลัยไว้ด้วยมือทั้งสองข้าง
ด้านข้างทางซ้ายและขวาจำหลักรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ๔ กร
กับรูปนางปรัชญาปารมิตาด้านหน้ามีทับหลังเช่นกัน
สันนิษฐานว่าสลักเป็นภาพเดียวกัน
แต่ปัจจุบันลบเลือนมากที่ช่องประตูหลอกด้านทิศเหนือยังมีพระพุทธรูปศิลาปางสมาธิ
ศิลปะแบบทวาราวดี ขนาดสูง ๑.๗๕ เมตร หน้าตักกว้าง ๗.๕ เมตร
ประดิษฐาน
อยู่ ๑ องค์
ซึ่งเป็นของที่เคลื่อนย้ายมาจากที่อื่นนอกจากนี้ยังพบทับหลังและองค์ประกอบสถาปัตยกรรมอื่นๆ
เช่น เสาประดับประตู
เส้นทางเข้าสู่สถานที่สำคัญ
จากจังหวัดชัยภูมิมาตามทางหลวงหมายเลข ๒๐๒ ประมาณ ๑ กิโลเมตร
จะมีทางแยกเลี้ยวขวาเข้าปรางค์กู่เป็นระยะทาง ๒ กิโลเมตร |
|
|
|
ประตูปราสาท
|
|
|
|
|
|
|
|
|
บ่อน้ำโบราณ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|